Επειδή πολλά γράφονται και ακούγονται για το περίφημο ασφαλιστικό των ελεύθερων επαγγελματιών, επιστημονών κλπ, όσων τελοσπάντων δεν είναι μισθωτοί, δημόσιοι ή ιδιωτικοί υπάλληλοι, σε εποικοδομητικό πάντα κλίμα, θα επιθυμούσαμε να συνεισφέρουμε με κάποιες σκέψεις και προτάσεις.Καταρχάς, ας ξεκινήσουμε με δύο θεμελιώδους σημασίας ζητήματα:
Πρώτον, η λογική του ενός ταμείου, που εξασφαλίζει ίδιες παροχές και τροφοδοτείται με ίδιο σύστημα υπολογισμού και καταβολής εισφορών. Και δεύτερον, ο τρόπος εξυγίανσης των προβληματικών ασφαλιστικών ταμείων (π.χ. ΟΑΕΕ), δηλ. αν θα γίνει με μείωση συντάξεων, αύξηση εισφορών κ.λπ
Ως προς το πρώτο ζήτημα, και μόνον χάριν συντομίας του παρόντος σημειώματος, θα δεχτούμε την εξισωτική αυτή λογική, αν και ο αντίλογος θα μπορούσε να περιλαμβάνει αντεπιχειρήματα του τύπου ότι στη μία περίπτωση έχουμε να κάνουμε με μισθωτή εργασία, που βασίζεται στο χρόνο εργασίας και όχι στο παραγόμενο αποτέλεσμα, ενώ στην άλλη έχουμε να κάνουμε με παραγόμενο αποτέλεσμα και τη συνεπαγόμενη επιδίωξη κέρδους, που είναι η καρδιά του επιχειρείν.
Η εξισωτική, λοιπόν, λογική θα σήμαινε απλά ότι εφ' όσον το εισόδημα του επαγγελματία είναι το κέρδος, τότε και οι εισφορές θα έπρεπε να υπολογίζονται με ενιαίο ποσοστό (π.χ. 20% ή 27%) σε όλες τις περιπτώσεις, ακόμα κι αν προκύπτει μηδενικό αποτέλεσμα ή ζημίες. Μία ζημιογόνα χρήση θα μπορούσε να σημαίνει ότι ένας επαγγελματίας, ή ένας μελετητής, εργάζεται σε ένα μεγάλο πρότζεκτ, το οποίο πληρώνει μετά την ολοκλήρωση του έργου, ή απλά ότι έχει καθυστερήσει η τιμολόγηση και πληρωμή λόγω έλλειψης πιστώσεων, ή ότι κάποιος πελάτης "βάρεσε κανόνι". Όμως, σε αυτές τις περιπτώσεις, ο επαγγελματίας μετατρέπεται ξαφνικά σε ανειδίκευτο εργάτη, και οφείλει ανάλογες εισφορές. Ενώ το λογικότερο θα ήταν οι ασφαλιστικές εισφορές να μην υπολογίζονται με βάση το καθαρό αποτέλεσμα της προηγούμενης μόνο χρονιάς, αλλά με βάση τον μέσο όρο των προηγούμενων τριών (3) χρήσεων, για να χρησιμοποιήσουμε έναν αριθμό ετών που ήδη θεωρείται ως αντιπροσωπευτικός σε διάφορες περιπτώσεις (π.χ. αξιολόγηση επιχειρηματικών σχεδίων). Με τον τρόπο αυτό, τυχόν αδικίες που προκύπτουν είτε από την αβεβαιότητα της αγοράς, είτε από τη φύση ορισμένων επιστημονικών και τεχνικών επαγγελμάτων, είτε από άλλες αιτίες (π.χ. ασθένεια) εξομαλύνονται.
Έπειτα, η τυχόν καθιέρωση κοινής φορολογικής κλίμακας μισθωτών και επαγγελματιών, που θα φθάνει σε συντελεστή 50% στα πολύ υψηλά εισοδήματα, θα πρέπει να συνοδευτεί με ανάλογες διαφοροποιήσεις στα χαμηλά εισοδήματα, και φυσικά με την επαναφορά του αφορολόγητου και στους επαγγελματίες, και ταυτόχρονη κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος. Επιπλέον, η πλήρης εξίσωση θα πρέπει να συνοδεύεται από εξασφάλιση και κοινωνικών παροχών, όπως επίδομα ανεργίας, και ενδεχομένως 13ο και 14ο μισθό, που ακόμα υφίστανται στον ιδιωτικό τομέα, εάν φυσικά δεχθούμε ότι ο ελεύθερος επαγγελματίας εξισώνεται με τον ιδιωτικό υπάλληλο, λόγω της αβεβαιότητας της εργασίας αμφοτέρων.
Όλα αυτά συνδέονται άμεσα και με το δεύτερο ζήτημα, αφού είναι φανερό ότι οι Θεσμοί ζητούν περικοπές συντάξεων, λόγω της εξασφαλισμένης αποτελεσματικότητας του μέτρου. Γιατί, στην περίπτωση αύξησης των εισφορών επαγγελματιών, αγροτών κ.λπ, όταν ήδη μικρό μέρος μόνο των σημερινών εισφορών καταβάλλεται, το πιθανότερο είναι ότι τα έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων θα καταρρεύσουν, αφού η έξοδος από το ελεύθερο επάγγελμα θα είναι μαζική, πολύ απλά λόγω έλλειψης του παραμικρού κινήτρου να έχει κάνεις δικιά του δουλειά στην Ελλάδα. Τόσο το να κερδίζει κανείς λίγα χρήματα θα είναι ασύμφορο (επειδή δεν θα μπορεί να επιβιώνει), όσο και το να κερδίζει κανείς πολλά χρήματα θα είναι ασύμφορο, αφού πάντα θα του μένει ένα πολύ μικρό ποσοστό. Εδώ θα είχε ενδιαφέρον να μας πει ο Υπ.Εργασίας, ο Κατρούγκαλος, που προ υπουργίας του διατηρούσε και επιτυχημένο δικηγορικό γραφείο, πόσα χρήματα θα πρέπει να τζιράρει και πόσα να δηλώνει ως κέρδη ένας ελεύθερος επαγγελματίας, για να μπορεί να επιβιώσει, ή για να βγάζει όσα ένας δημόσιος υπάλληλος των 1.200 ευρώ.
Εξάλλου, θα πρέπει κάποια στιγμή να γίνει αντιληπτό ότι η ικανότητα των πολιτών να χρηματοδοτούν το Κράτος είναι πεπερασμένη. Πολύ σωστά ειπώθηκε ότι η αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών θα αφαιρέσει πόρους από τα φορολογικά έσοδα, ενώ ας μην ξεχνάμε και το τραπεζικό σύστημα, που μετά πάσης βεβαιότητας θα χρειαστεί και νέα στήριξη από το Κράτος, αφού είναι βέβαιο ότι ακόμα και επιχειρηματικά δάνεια υγιών επιχειρήσεων θα σταματήσουν να εξυπηρετούνται, λόγω των αυξημένων υποχρεώσεων σε ασφαλιστικές εισφορές.
Εκτός, βέβαια, εάν όλα αυτά γίνονται στα πλαίσια μίας κομμουνιστικής λογικής, όπου μέσω της υπερφορολόγησης θα ποινικοποιηθεί η επιχειρηματική δραστηριότητα, η ατομική ιδιοκτησία κ.λπ, που θα πρέπει όμως να γνωρίζουμε ως πολίτες και ψηφοφόροι, για να δράσουμε ανάλογα με την πρώτη ευκαιρία.
Διαφορετικά, εφ' όσον θέλουμε να είμαστε ένα σύγχρονο, ευρωπαϊκό κράτος, με κοινωνική δικαιοσύνη και αλληλεγγύη, συμπεριλαμβανομένης της αλληλεγγύης των γενεών, προτείνεται:
- Οι ασφαλιστικές εισφορές των επαγγελματιών να μπορούν να υπολογίζονται με βάση των μέσο όρο του καθαρού εισοδήματος της προηγούμενης 3ετίας, και όχι με το αποτέλεσμα της προηγούμενης χρονιάς
- Να συνεχίζουν να εκπίπτουν από το φορολογητεό εισόδημα, είτε ως δαπάνη, είτε ως έκπτωση στο φόρο που προκύπτει
- Να υπολογίζονται με ποσοστό μικρότερο των εισφορών των μισθωτών, οι οποίοι απολαμβάνουν κοινωνικών επιδομάτων και σταθερότερων συνθηκών εργασιάς (π.χ. 20% αντί 26,95%)
- Να προβλέπεται ανώτατο πλαφόν για τις ετήσιες εισφορές, προκειμένου να υπάρχει το κίνητρο του επιχειρείν (η επίτευξη κέρδους)
- Να θεσπιστεί ένα ακόμα φορολογικό κλιμάκιο (10%) για εισοδήματα από 0-10.000 ευρώ, το οποίο θα είναι ανεξάρτητο από την πηγή προέλευσης των εισοδημάτων (μισθωτοί, επαγγελματίες, αγρότες)
