Η σταγόνα που ξεχειλίζει το ποτήρι!...

Γράφαμε τις προάλλες ότι, κάθε προσπάθεια αναδιαπραγμάτευσης του Μνημονίου / Μεσοπρόθεσμου / Εφαρμοστικού Νόμου το πιθανότερο είναι να έχει χειρότερα αποτελέσματα. Εκεί, λοιπόν, που αρχικά ξεσηκώθηκαν όλοι για τον περιορισμό του αφορολόγητου στις 6.000 ή 8.000 ευρώ και μόνο, τελικά ήρθε και μείωση του αφορολόγητου στις 8.000 ευρώ, και μείωση της έκπτωσης από τις αποδείξεις, και έκτακτη εισφορά "αλληλεγγύης" (με αναδρομική ισχύ για το 2010, δηλ. ήδη χρωστάμε 1,5 εισφορά) για εισοδήματα >12.000 ευρώ εφαρμόσιμη από το πρώτο ευρώ (άρα αμέσως κίνητρο όσοι μπορούν να δηλώνουν εισόδημα <12.000 ευρώ, π.χ. επιτηδευματίες), και έκπτωση κατά 20% του φόρου για ιατρικές δαπάνες και στεγαστικούς τόκους, αντί για έκπτωση από το εισόδημα (άρα αντι-κίνητρο κάποιος να ζητήσει απόδειξη από γιατρό ή να πάρει στεγαστικό για να αγοράσει σπίτι, ιδίως αν έχει εισόδημα >16.000 ευρώ), και έκτακτη εισφορά για αυτοκίνητα, σκάφη κλπ για να πω τα σημαντικότερα. Αυτά μας αφορούν όλους, ως φυσικά πρόσωπα (τα νομικά πρόσωπα εξαιρούνται, φυσικά).
Ειδικά, τώρα, για τους ελεύθερους επαγγελματίες, για να μην μείνουν παραπονεμένοι όσοι συνήθιζαν να πληρώνουν τα εξτραδάκια στην περαίωση, έρχονται πρώτον το τέλος επιτηδεύματος (ωραίο όνομα, δεν λέω), και δεύτερον.... τύμπανα παρακαλώ.... η κατάργηση της έκπτωσης από το εισόδημα των υποχρεωτικών ασφαλιστικών εισφορών και η αντικατάστασή της με έκπτωση 20% στο φόρο!!!! Αυτό υποτίθεται ότι έγινε για να ωφεληθούν ελεύθ.επαγγελματίες με εισόδημα μέχρι 16.000 ευρώ. Και λέμε υποτίθεται γιατί θα αποδείξουμε το αντίθετο:
Έστω, λοιπόν, ελεύθ.επαγγελματίας με ακαθάριστα έσοδα 24.000 ευρώ (δηλ. 2.000 ευρώ το μήνα - πιστέψτε με, τα λεφτά αυτά σήμερα είναι μάλλον πολλά). Αφαιρουμένων των εξόδων του (ενοίκιο επαγγελματικής στέγης, ρεύμα, αναλώσιμα κλπ - δεν μιλάμε, βέβαια για υπαλλήλους), έστω ότι έχει καθαρό εισόδημα 16.000 ευρώ. Ας υποθέσουμε επίσης ότι οι υποχρεωτικές ασφαλιστικές εισφορές στον ΟΑΕΕ είναι 700 ευρώ το δίμηνο, δηλ. το χρόνο 4.200 ευρώ. Οπότε, πραγματικά καθαρό εισόδημα 11.800 ευρώ. Εδώ, βέβαια, σημειώνουμε ότι, πιθανότατα, τού έχει γίνει και παρακράτηση φόρου 20%, δηλ. 4.800 ευρώ, παρ'όλο που στην πραγματικότητα είναι κοντά στο αφορολόγητο, δηλ. δανείζει και το κράτος για ένα χρόνο, περίπου, άτοκα, τη στιγμή που τα επιχειρηματικά δάνεια έχουν επιτόκιο 12% (άρα κρυφή επιβάρυνση 576 ευρώ). Όμως, ας πούμε ότι αυτό συνέβαινε πάντα... Με τις νέες διατάξεις, δικαιούται έκπτωσης φόρου 20% στις ασφαλιστικές εισφορές, δηλ. 840 ευρώ, ενώ για τα 4.200 ευρώ (των... υποχρεωτικών εισφορών!) θα επιβαρυνθεί με φόρο 740 ευρώ, άρα όφελος 100 ευρώ. Επειδή όμως οι ασφαλιστικές εισφορές δεν εκπίπτουν πλέον από το εισόδημα ως όφειλαν (γιατί με τη λογική αυτή και οι μισθωτοί θα έπρεπε να φορολογούνται στις ακαθάριστες αποδοχές, δηλ. πλέον των κρατήσεων, και να δικαιούνται για τις κρατήσεις έκπτωση φόρου 20%), ο δυστυχής θα πληρώσει... 1% έκτακτη εισφορά στις ασφαλιστικές εισφορές δηλ. 42 ευρώ, αφού για την εφορία έχει εισόδημα 16.000 ευρώ και όχι 11.800 ευρώ!!! Άρα, το όφελος περιορίζεται στα 58 ευρώ, το οποίο όμως εξανεμίζεται από το τέλος επιτηδεύματος που είναι 400-500 ευρώ. Άρα, η πραγματική επιβάρυνση θα είναι 342 - 442 ευρώ. Για τα μεγαλύτερα, τώρα, εισοδήματα (π.χ. των 20.000 ή 30.000 ευρώ) οι ασφαλιστικές εισφορές πρακτικά φορολογούνται με 4-12%!!! Οποία ηλιθιότης! Θα μου πείτε, τα 20.000 ευρώ είναι πολλά; Και όμως, είναι απελπιστικά λίγα ιδίως για περιπτώσεις μονογονεϊκών οικογενειών ή οικογενειών με ή χωρίς παιδιά που εργάζεται -ή είναι συνταξιούχος- ο ένας σύζυγος και όταν για το σπίτι πληρώνει κανείς ενοίκιο ή στεγαστικό δάνειο. Και όταν τα 20.000 ευρώ αντιστοιχούν στις ακαθάριστες αποδοχές, δηλ. μαζί με τις υποχρεωτικές ασφαλιστικές εισφορές και κατά συνέπεια αντιστοιχούν μόλις σε 15-16.000 ευρώ περίπου (όσο ένας μισθός 1250 ευρώ).

Νομίζω ότι το θέμα αυτό με τις ασφαλιστικές εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών είναι πλέον η σταγόνα που θα ξεχειλίσει το ποτήρι (για να μην πούμε και για το γεγονός ότι οι εισφορές αυξάνονται αυτόματα, ενώ ο τζίρος και τα καθαρά έσοδα μειώνονται), το κίνητρο για να μετουσιωθεί σε κάτι πιο ουσιαστικό το Κίνημα των Αγανακτισμένων. Που μπορεί να ξεκίνησε ως απάντηση στην πρόκληση των Ισπανών, αλλά έχει δημιουργήσει έναν έτοιμο φορέα υποδοχής κάθε λογής νέων αγανακτισμένων και απελπισμένων.
ΥΓ: Εκτός αν πολλά από τα παραπάνω εξ επίτηδες μπήκαν έτσι τώρα, για να μαζευτούν στη συνέχεια...

Ο από μηχανής θεός...

Παρατηρώντας απόψε την πιο εντυπωσιακή έκλειψη σελήνης των τελευταίων χρόνων, αλλά ταυτόχρονα και την πιο εντυπωσιακή πολιτική κρίση και έκλειψη σοβαρότητας, πολιτικής ευθύνης, αποφασιστικότητας, αποτελεσματικότητας, διορατικότητας και ανιδιοτέλειας, κατάλαβα ότι το ανάδελφον έθνος μας, έχοντας καλομάθει από την αρχαία τραγωδία, κανονικά περιμένει να εμφανιστεί τώρα ο από μηχανής θεός, που θα μας βγάλει από το αδιέξοδο και θα οδηγήσει την τραγωδία που ζούμε στην κάθαρση και το τέλος (και άρα σε μια νέα αρχή).
Ο κόσμος έχει αρχίσει να πείθεται ότι οι θυσίες πήγανε χαμένες, ότι τα χρέη ούτως ή άλλως θα διαγραφούν, ότι με τη συμμετοχή στο κίνημα των "Αγανακτισμένων" αποποιούμαστε των ευθυνών μας, της ευκολοπιστίας μας και ότι παίρνουμε συγχωροχάρτι για την επιλογή των διεφθαρμένων εκπροσώπων μας.
Η επαναδιαπραγμάτευση του Μνημονίου γίνεται ο νέος εθνικός στόχος, λες και ο βασικός μας στόχος δεν θα έπρεπε να είναι η πάση θυσία παραγωγή πρωτογενών πλεονασμάτων. Επαναδιαπραγμάτευση δεν σημαίνει απαραίτητα ζητάω (εκβιάζοντας με χρεωκοπία;) και παίρνω. Στην καλύτερη περίπτωση σημαίνει ότι παίρνω κάτι και δίνω κάτι άλλο. Ακόμα κι αν πείσουμε την τρόικα ότι πρέπει να μειωθούν οι φορολογικοί συντελεστές των εταιρειών στο 15%, είναι σίγουρο ότι θα πρέπει να δώσουμε κάτι άλλο, όπως μαζικές απολύσεις στο δημόσιο (κανονικές απολύσεις, όχι εφεδρείες, εθελουσίες κλπ).
Από την άλλη, κατά πόσο είμαστε έτοιμοι να δεχθούμε σ' αυτή τη δύσκολη περίοδο, οι μισθωτοί, οι συνταξιούχοι και οι αυτοαπασχολούμενοι να πληρώνουν φόρο 20 - 30% και οι εταιρείες 15%; Μήπως θα ήταν μια καλή ιδέα αυτή για δημοψήφισμα ("Συμφωνείτε με τη μείωση των φορολογικών συντελεστών των επιχειρήσεων στο 15%";), μιας και αποτελεί το κυριότερο σημείο τριβής μεταξύ των 2 μεγάλων κομμάτων; Γιατί ας μην ξεχνάμε ότι και το δημοψήφισμα, όπως και οι πρόωρες εκλογές, και η Κυβέρνηση Εθνικής Σωτηρίας προβάλλουν ως λύσεις στο αδιέξοδο, τάχα μου επειδή και καλά το πρόβλημα είναι πολιτικό. Εγώ πάλι βλέπω ότι ένα κράτος που ξεμένει από ρευστό αντιμετωπίζει κυρίως οικονομικό πρόβλημα, και όχι πολιτικό. Δηλαδή, αν γίνει ο Μαρκεζίνης ή ο Κουβέλης πρωθυπουργός και ο Παπαδήμος Υπ.Οικ. τα οικονομικά μέτρα δεν θα είναι επώδυνα; Ή θα τα δεχτούμε με μεγαλύτερη ανοχή; Αλλά, όπως είπαμε, μας αρέσουν οι εύκολες λύσεις και οι από μηχανής θεοί και όχι η σκληρή δουλειά, η επιμονή, η υπομονή και η πίστη ότι θα πετύχουμε. Χωρίς τις αρετές αυτές, η ανάπτυξη δεν ξανάρχεται. Εκτός κι αν κάνουμε καμιά καινούρια αναθεώρηση του ΑΕΠ, για να συμπεριλάβουμε και τις καταλήψεις των πλατειών ως τεκμαρτό εισόδημα από... ιδιοκατοίκηση!

Τι εστί... αποτυχία;

Παρακολουθώντας κανείς τις εξελίξεις του τελευταίου 15νθήμερου, θα έλεγε ότι από τη συλλογική κατάθλιψη (ελέω ύφεσης), οδηγούμαστε σε μια ομαδική σχιζοφρένεια, ή και παράκρουση. Να με συμπαθά η ξαδέρφη -ψυχολόγος στο επάγγελμα- που μεταχειρίζομαι πιθανόν άστοχα τις έννοιες αυτές, αλλά πώς αλλιώς να χαρακτηρίσω το γεγονός ότι ενώ οι περισσότεροι αγανακτούν με το Μνημόνιο, ταυτόχρονα εγκαλούν την Κυβέρνηση για τη μη εφαρμογή του. Αλλά αν το Μνημόνιο περιείχε λάθος συνταγή, δεν θα 'πρεπε η ελλιπής εφαρμογή του να σημαίνει κάτι θετικό; Αν πάλι η συνταγή ήταν σωστή, τότε η μη εφαρμογή του δεν διορθώνεται ορθά με το Μεσοπρόθεσμο;
Αλλά, όχι, κύριοι, εδώ συμβαίνουν τα πάντα όλα λάθος: Και τα μέτρα ήταν λάθος, και η μη εφαρμογή τους ήταν λάθος, και το Μεσοπρόθεσμο που διορθώνει τις αποκλίσεις από τους στόχους είναι λάθος. Και τα συνήθη υποζύγια να μην επιβαρυνθούν, και η φορολόγηση των επιχειρήσεων να γίνει πιο ευνοϊκή! Και περικοπές δαπανών να γίνουν, αλλά και δημόσιες επενδύσεις που θα σπρώξουν την ανάπτυξη. Και δώστου κάθε μέρα τα σενάρια για πρόωρες εκλογές και ανασχηματισμό να δίνουν και να παίρνουν. Λες και είδαμε χαϊρι, όταν μετά από 4 χρόνια ο Αλογοσκούφης έδωσε τη θέση του στον Παπαθανασίου, για να χρησιμοποιήσω ένα πρόσφατο παράδειγμα.
Τώρα κατηγορούν όλοι τον Υπ.Οικ. για την αποτυχία του Μνημονίου. Αλλά τι εστί... αποτυχία, για να παραφράσω μια αρχαία φράση. Ας υποθέσουμε ότι, πράγματι, το έλλειμμα έπεφτε στο 8,5% του ΑΕΠ (ο κύριος στόχος), και ας υποθέσουμε ακόμα ότι πετύχαιναν ακριβώς οι προβλέψεις (προσοχή, προβλέψεις, όχι στόχοι) για την ύφεση και τον πληθωρισμό. Ποιος εγγυάται ότι οι αγορές θα ανοίγανε (δηλ. τα σπρεντ θα έπεφταν) στα μέσα του 2012; Λες και έχουμε κάνει συμφωνία με τις αγορές να ανοίξουν, αν πετύχουμε τους στόχους που εξαρτώνται από εμάς. Ή το άλλο με το χρέος, που ανέκυψε τελευταία. Μα το ίδιο το Μνημόνιο προέβλεπε την αυτονόητη αύξηση του χρέους ως ποσοστού του ΑΕΠ λόγω μεγάλων ελλειμμάτων και ύφεσης.
Δηλ. το Μνημόνιο δεν είχε αστοχίες; Μα, ένα σωρό, αφού έγινε λίγο-πολύ στο πόδι: καταρχάς περιείχε υπερ-αισιόδοξες εκτιμήσεις για την επίδραση των μέτρων στον πληθωρισμό και την ύφεση. Δεύτερον, υπερεκτίμησε την επίδραση της εμπροσθοβαρούς φύσης των μέτρων του στις συμπεριφορές των αγορών. Έπειτα ήταν οι μεγάλες υποχρεώσεις της χώρας, λόγω της τριετούς διάρκειας του δανείου. Το κυριότερο, όμως, δεν περιελάμβανε εφεδρικό σχέδιο Β, σε περίπτωση που ανεξαρτήτως επιτυχίας ή αποτυχίας του, οι αγορές θα διατηρούνταν κλειστές το 2012. Γι' αυτό και το Μεσοπρόθεσμο, δεν θα πρέπει να έχει ως στόχο το άνοιγμα των αγορών το 2014, αλλά την επίτευξη ρεαλιστικών δημοσιονομικών και άλλων στόχων, που θα πείθουν πρώτα από όλα τους πιστωτές-εταίρους μας στην ΕΕ.
Όσο για την πολυπόθητη ανάπτυξη και τον εκβιασμό των πιστωτών μας με την απειλή χρεωκοπίας, είναι φανερό ότι αυτά τα δύο αποτελούν πράγματα ασυμβίβαστα. Αυτό το γνωρίζει ο καθένας που έχει μια μικρή επιχείρηση προσπαθώντας να επιβιώσει ή να ορθοποδήσει την σήμερον ημέρα. Καθένας που προσπαθεί να είναι συνεπής στις υποχρεώσεις του και να αναπτυχθεί σε νέες αγορές και να κλείσει μεγαλύτερες δουλειές, όταν οι τράπεζες έχουν κόψει τα δανεικά, ή αν δανείζουν το κάνουν με απεχθείς όρους, συμπεριλαμβανομένων υψηλών επιτοκίων και υποθήκευσης ακίνητης περιουσίας. Το ξέρει καλά καθένας μικρο-επιχειρηματίας που αντιμετωπίζει κακοπληρωτές πελάτες, μεταξύ των οποίων και το Δημόσιο. Όποιος ζει από μια μικρή επιχείρηση και βασίζει την εύρυθμη λειτουργία της επιχείρησής του στα δανεικά, γνωρίζει πολύ καλά πόσο εύκολα διαπραγματεύονται οι δανειακές συμβάσεις, τα μικρά μνημόνια του κόσμου της αγοράς. Γνωρίζει ότι μόνο με σκληρή δουλειά θα πάει μπροστά για να μπορεί να πληρώνει τις ασφαλιστικές εισφορές και τα τιμολόγια των ΔΕΚΟ που αυξάνονται όσο περνά ο καιρός, ανεξαρτήτως ύφεσης και αναδουλειάς. Γνωρίζει ότι ούτε να απεργήσει μπορεί, ούτε να αγανακτήσει προλαβαίνει. Όποιος πάλι έχει εξασφαλισμένη δουλειά (κατά κανόνα στο δημόσιο και τις ΔΕΚΟ), ή έχει δουλέψει μόνο στα κομματικά γραφεία, πουλάει εύκολο τσαμπουκά σε όσους χρωστάει, αλλά και μπόλικη αγανάκτηση για τα χαμένα προνόμια.